Visuele disfunctie kan bij kinderen gezondheidsproblemen opleveren en hun schoolprestaties negatief beïnvloeden. Ook volwassenen kunnen hinder ondervinden van visuele disfunctie. Vaak loopt men hier al jaren mee rond en denkt dat het erbij hoort. Een veel voorkomende disfunctie die wordt veroorzaakt door een onjuiste oogsamenwerking is fixatie disparatie, afgekort FD.
Fixatie Disparatie (FD)
Ruim 80% van alle informatie bereikt ons via de ogen, het lezen is een aangeleerde functie daarvan. Om goed te kunnen lezen is het binoculair zicht, het zien met twee ogen, van groot belang. Door fixatie disparatie werken de ogen niet goed samen. Naast scherp zicht is het belangrijk dat de ogen goed en correct samenwerken. Bij fixatie disparatie kan het probleem deels in de samenwerking van de ogen zitten, maar ook in de verwerking van de hersenen, mensen zien een bewegend beeld zonder dat ze dit zelf beseffen. Het beeld van het linkeroog wordt door de hersenen nét naast het beeld van het rechteroog geprojecteerd, waardoor mensen met FD alleen met zeer grote inspanning een stilstaand enkelbeeld kunnen zien.
Ons ogenpaar kunt u het beste vergelijken met twee tv-camera’s, die allebei dezelfde kant op kijken. Dat ze dit gelijktijdig doen is te danken aan een soort ‘controlekamer’ in onze hersenen, die commando’s geeft aan de zes oogspieren die ieder oog ‘besturen’.
Deze oogspieren zijn met pezen aan onze oogbol verbonden. Als deze oogspieren en pezen niet de juiste lengte hebben, kijken de beide ogen, in ruststand, niet exact dezelfde kant op. Vanuit de hersenen worden er dan continu prikkels doorgegeven aan de oogspieren om dit te corrigeren, zodat het ogenpaar wel allebei dezelfde beelden te zien krijgen. Dit kost veel meer energie dan gebruikelijk en kan zogenoemde ‘asthenope’ klachten veroorzaken.
Veel voorkomende astenope klachten zijn:
- Hoofdpijn die toeneemt naarmate de dag vordert
- Vermoeide/branderige ogen
- Problemen met lezen en schrijven
- Gevoeliger voor licht
- Moeite met het schatten van afstanden/ moeite met oog-hand coördinatie
- Lastiger omschakelen van dichtbij kijken naar veraf en omgekeerd
- Nek- of schouderklachten
- Langzaam spellend en/of radend lezen
- Een slordig handschrift
- Overslaan van letters of woorden
- Concentratieproblemen
Natuurlijk hoeven deze klachten niet allemaal tegelijk voor te komen, maar ze nemen wel toe als de conditie afneemt of als er veel inspanning van de ogen gevraagd wordt, zoals bij beeldschermwerk, lezen en autorijden. Meestal ontstaan of verergeren de klachten dan ook in de loop van de dag, als de oogspieren vermoeid raken.
Door de juiste sterkte in combinatie met prisma’s te dragen, zal het zien gemakkelijker worden.
De FD-meting
De FD- meting wordt gedaan middels onder andere een Polartest, dit is een uitgebreide test die door middel van polarisering heel accuraat meet hoe elk oog afzonderlijk werkt en hoe beide ogen samenwerken om naar één punt te fixeren. Naast de klassieke oogmeting omvat de Polartest verschillende metingen, waarbij elke nieuwe meting de resultaten van de vorige verfijnt. Een FD-meting neemt ongeveer één uur in beslag en wordt in de ochtend gedaan.
Als uit de resultaten van de FD-meting blijkt dat uw klachten wel degelijk het gevolg zijn van een onjuiste oog samenwerking, kunnen wij uw probleem (gedeeltelijk of helemaal) oplossen door middel van brilglazen met een prisma. Het is van belang dat deze glazen optisch zeer zuiver en van zeer goede kwaliteit zijn. Een bril met prismaglazen zorgt ervoor dat binnenkomend licht op zo’n manier wordt gebroken dat het beeld bij beide ogen precies op hetzelfde punt van het netvlies terechtkomt zonder extra inspanningen van hersenen en oogspieren. Het spreekt vanzelf dat zo’n prisma heel nauwkeurig en perfect op maat moet worden gemaakt. Vandaar dat ook de voorafgaande FD-meting zo uitgebreid en nauwkeurig moet zijn.
